“කාලය සිද්ධීන් පසුකරමින් යන ගංගාවක් බදුය- එහි දිය පහර සැඩය- එහි නෙත ගැටුණු දෙය වහා නොපෙනී යයි- එතනට වෙන දෙයක් පැමිණෙයි- එයද එතනින් නොපෙනී යයි-” -Marcus Aurelius-
කාලය නාස්ති කර දැමීම සිය දිවි හානි කර ගැනීමට සමාන වේ- කාලය යනු මුදල් ලෙසද හඳුන්වනු ලබන අතර එයද සත්‍යයකි- මන්ද අප සියලු දෙනා වෙර වීරිය දරන්නේ අනාගතය සරු කර ගැනීමට වැඩි මුදලක් උපයා සාර්ථක පහසු ජීවිතයක් ගෙවන්නටය- ඒ වෙනුවෙන් කළමනාකරණය කර ගත යුතු උපරිම ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගත යුතු වටිනාම සහ එකම දේ කාලයයි- කාලය රත්රන්වලට සමාන කරන්නේද එබැවිනි- එහෙත් රන් මෙන් ගෙවුණු කාලය නැවත උපයා හෝ සපයා ගත නොහැකිය-
කාලයේ වටිනාකම විවිධ පුද්ගලයින් කළ කී දේ ඇසුරින් හොඳින් අවබෝධ කර ගත හැකිය- එක් වසරක වටිනාකම විභාගය අසමත් ළමයෙකුගෙන්ද සත් මසක වටිනාකම අඩු වයස් දරුවන් වැදූ මවකගෙන්ද එක සතියක නැතිනම් දින හතක් කොතරම් වටින්නේද යන්න සතිපතා පුවත්පතක් නිම කරන කර්තෘවරයෙකුගෙන්ද පැයක වටිනාකම හමුවන්නට පුල පුලා බලා සිටින පෙම්වතුන්ගෙන්ද එක් මිනිත්තුවක වටිනාකම දුම්රියක්, බසයක්, ගුවන් යානයක් මඟ හැරුණු මගියෙකුගෙන්ද තත්පරයක වටිනාකම අනතුරකින් ගැලවුණු පුද්ගලයෙකුගෙන්ද තත්පරේකින් දහසින් පංගුවක වටිනාකම ඔලිම්පික් තරඟයකදී රිදී පදක්කම දිනූ ක්‍රීඩකයෙකුගෙන්ද විමසා දැන ගත හැකිය-
සන්නිවේදනයේදී කාලය ඉතාමත් වැදගත් හා ඉලක්ක ගත වන කාරණයකි- සන්නිවේදනය යනු එක්තරා අන්දමකින් කාලය සමඟ කරන ගනුදෙනුවකි- අතීත සමාජයට සාපේක්ෂව වර්තමානයේ සන්නිවේදන ක්‍රමවල සීඝ්‍ර දියුණුවක් දැක ගත හැකිය- මේ හේතුවෙන් ඔිනෑම දුරක් ජය ගෙන පණිවිඩ හුවමාරු කිරීමේ හැකියාව වත්මන් සන්නිවේදන තාක්ෂණය සතුවේ- අතීතයේ කුරුල්ලෙකු මගින් හෝ ඊතලයක් මගින් දින ගණනක් මාස ගණනක් යවනු ලැබූ පණිවිඩය අද වන විට තත්පරයකටත් අඩු කාලයකින් භෞතික සීමාවන් අභිබවමින් පුළුල් අයුරින් තොරතුරු හුවමාරුව සිදු කරනු ලබයි- එය නම් කාලය හා දුර ජයග්‍රහණය කිරීමයි- අන්තර්ජාලය, චන්ද්‍රිකා තාක්ෂණය, මාෂල් මැක්ලූහන්ගේ විශ්ව ගම්මාන සංකල්පය, ගෝලීයකරණය යන යෙදුම්වල ප්‍රබලතාව, ඒවා භාවිතයෙන් ලොව ඇති වී ඇති වෙනස්කම් දියුණුවීම් සඳහාද කාලය වැදගත් සාධකයක් වී ඇත- පෘථිවිය තුල පමණක් නොව වෙනත් ග්‍රහලෝක හා සන්නිවේදනය කිරීමේ හැකියාවද අද වන විට පෘථිවිවාසීන් විසින් අත්පත් කරගෙන ඇත- එය ජූල්ස්වර්න්ගේ අනාගත අනාවැකි ප්‍රායෝගික සත්‍ය බව ප්‍රකට කළ අවස්ථාවකි-
සන්නිවේදන විෂය ක්ෂේත්‍රය තුල භාවිතා වන අන්තර්වර්තී, පුද්ගලාන්තර, සමූහ, ජන, විශ්ව යන සෑම සන්නිවේදන වර්ගයකදීම කාලය පිළිබද මහත් වූ සැලකිල්ලක් දක්වමින් සිදු කරන්නේනම් එසේ කාල කලමනාකරණයට ලක් වී සන්නිවේදන ප්‍රභේද ක්‍රියාත්මක වීම ඵලදායී සන්නිවේදනයකට මාර්ග විවර වීමකි-
අන්තර්වර්තී සන්නිවේදනය තුල සිහින දැකීම, විවිධ සිතුවිලිවල නිමග්නව සිටීම ඇතැමෙකුට කාලය කා දැමීමක් අපරාධයක් ලෙස සිතෙන්නට හැක- නමුත් සිහින දකිමින් ඒ තුල ජීවත් වීම සාර්ථක අනාගතයක් සඳහා හේතු පාදක වන්නට හැකිය- තවද මිනිසුන් ජීවත් කරන්නටද සිහින හේතු වේ- පුද්ගල මනසේ - සන්තානයේ මේ මොහොතේ ඇති කර ගන්නා සිහින ජීවිත ඉලක්කයකි- එය හඹා ගොස් සැබෑ කර ගැනීමට නම් කාලය සමඟ තරඟකාරී විය යුතුය- ලොව සෑම සාර්ථක මිනිසෙක් තුළම ඵලදායී අන්තර්වර්තී සන්නිවේදනයක් ක්‍රියාත්මක වූ අයුරු ඔවුන්ගේ ස්වයං චරිතාපදාන දෛනික දින සටහන් ඇසුරින් හඳුනා ගත හැකිව ඇත-
ජන සන්නිවේදනය තුල වන විද්්‍යුත් හා මුද්‍රිත මාධ්‍ය භාවිතයේදී කාලය අතිශයෙන් වැදගත් වන්නකි- විශේෂයෙන් ප්‍රබල විද්්‍යුත් හා ශ්‍රව්‍ය මාධ්‍යයක් වන ගුවන් විදුලිය කාලය හා ගැටෙමින් තරඟකාරීව පවත්වා ගෙන යයි- කාලය කලමනාකරණය කර ගනිමින්ද කාලය මුදල් කරමින්ද ගුවන් විදුලිය ක්‍රියාත්මක වෙයි- විද්්‍යුත් මාධ්‍යයක තත්පර ගණනක ශ්‍රව්‍ය දෘශ්‍ය තේමාව-අන්තර්ගතයකින් ශ්‍රාවක ප්‍රේක්ෂක ජීවන චර්යා කෙතරම් වෙනසකට ලක්වන්නේද යන්න සිතා බලන්න-
උදෑසන දහවල් සැන්දෑ රාත්‍රී යනාදී ලෙස දවසේ කාලය බෙදා ගනිමින් සියලු කර්තව්‍යයන් සිදු කරනු ලබන අතර ජන මාධ්‍යවලදීද ඒ ඒ කාල පරාසයන්ට ගැළපෙන ලෙස වැඩසටහන් විකාශය කරනු ලබන අතර එමගින් ග්‍රාහකයා සක්‍රීය ලෙස ජනමාධ්‍ය සඳහා පොළඹවා ගැනීමට උත්සහ ගනී- ග්‍රාහක දෛනික හා ජීවිත න්‍යාය පත්‍රයට කවර නම් බලපෑමක් මාධ්‍යයෙන් සිදුවේද?
ගුවන් විදුලිය මාධ්‍යයේදීත් රූපවාහිනී මාධ්‍යයේදීත් ප්‍රචාරය කරන වෙළඳ දැන්වීම් කාලය සමඟ සිදු කරන තවත් ගනුදෙනුවකි- ඒ සඳහා ගත වන කාලයට අනුව මුදල් ගෙවීමට වෙළඳ සමාගම කටයුතුක කරන අතර නියමිත කාලය තුළ දැන්වීම්කරුවාට අවශ්‍ය වැඩසටහන අතරතුර ප්‍රචාරය කිරීමට මාධ්‍ය ආයතනය බැදී සිටී-
ප්‍රබල මුද්‍රිත මාධ්‍යයක් වන පුවත්පත් මාධ්‍යයද කාලයත් සමඟ තරඟකාරීව ප්‍රකාශයට පත් කරනු ලබන්නකි- දිනපතා පුවත්පත් හා සති අන්ත පුවත්පත් නිකුත් වන දිනට ආසන්නතම වන ප්‍රවෘත්තිය පවා පළ කිරීමට පුවත්පත් කර්තෘවරුන් දැඩි උත්සහයක නිරත වේ- පාඨකයාට පුවත්පත මගින් කාලීන වැදගත්කමක් සහිත - නැවුම් තොරතුරු රැසක් ලබා දීමට කාල කලමනාකරණයට පුවත්පත් ආයතන කටයුතු කරනු ලබයි- අනෙකුත් මාධ්‍යවලදී මෙන්ම පුවත්පත් මාධ්‍ය තුළදීද කාලය පමණක් නොව අවකාශය යන්නද අත්‍යවශ්‍ය වන්නකි- පුවත්පතේ වටිනාකම එහි ප්‍රයෝජනවත් බව නැවුම් බව වැඩි කර ගැනීමට පාඨකයන් වෙත මුද්‍රණය කළ සැනින් පුවත්පත් සැපයීමට අතීතයට සාපේක්ෂව වර්තමානයේ සංවර්ධනය තුළ හැකියාව ලැබී ඇත- කාලය කලමනාකරණය කර ගැනීමෙන් මාධ්‍ය ආයතනයට ලාභයක් වාසියක් මෙන්ම ග්‍රාහකයාටද එම මාධ්‍යයෙන් උපරිම ප්‍රයෝජනයක් ලබා ගැනීමේ අවස්ථාව උදා වේ-
කාලය මුදල් කෙරෙන ජන මාධ්‍ය සංස්කෘතියක් මෙන්ම මාධ්‍ය කර්මාන්තය තුල තත්පරයේද වටිනාකම, මොහොතින් මොහොත වෙලාව සඳහන් කරීමට අනුග්‍රහය දක්වන වෙළඳ සමාගම් මගින් අවබෝධ කර ගත හැකිය- නමුත් වර්තමානය වන විට මාධ්‍ය ආයතන ග්‍රාහකයාට කාලය ප්‍රයෝජනවත් වන ලෙසට යොදවනවා වෙනුවට තම ලාභය පිණිස කාලය මුදල් කිරීමට දැඩි උත්සහයක, තරඟයක නිරතව සිටින අයුරු දැක ගත හැකිය-
වර්තමාන සන්නිවේදන තාක්ෂණයේ ප්‍රබලතාව හේතුවෙන් මුද්‍රිත හෝ විද්්‍යුත් පණිවිඩයක් කාලය ජය ගැනීමට කාල සීමාවන්ට යටත් නොවීමට සැමදා පැවැත්මට හැකියාව ලැබී ඇත- එනම් සියවස් ගණනක් පැරණි වූ ලේඛනයක් වුවද අනාගතය උදෙසා ආරක්ෂා කර ගන්නට කාලයේ බැදුම්වලින් සීමාවලින් දුරස් වන්නට හැකියාව ලැබී තිබේ- නවීන සන්නිවේදන තාක්ෂණය ඔස්සේ ලේඛනයක් පමණක් නොව හඬ පටයක්, රූපයක්, ශබ්දයක් වුව අනාධිමත් කාලයක් සංරක්ෂණය කර ගැනීමේ අවස්ථාව ලැබී ඇත-
සන්නිවේදකයෙකුට/කථිකයෙකුට තම දේශනයක් තුළදී වැදගත්ම වන කාරණය වන්නේ කාලය කලමනාකරණය කර ගැනුමයි- ඔහු හෝ ඇය විසින් තම දේශනය සඳහා යොදා ගන්නා කාලය තුල ශ්‍රාවකයන්ට තම අදහස, අරමුණ ඉතා පැහැදිලිව තමාට ලැබී ඇති කාලය තුළ උපරිම ලෙස පැහැදිලි කරන්නට සමත් විය යුතුය- සාර්ථක සන්නිවේදකයෙකු විය හැක්කේ එවිටයි- උදාහරණයක් ලෙස දේශනයට පෙර මයික්‍රෆෝන අවශ්‍ය පරිදි සකස් කර ගෙන ප්‍රක්ෂේපන භාවිත කරන්නේ නම් ඒවාද සුසර කර දේශනයට පෙර සූදානම් කර ගෙන දේශනයට හොඳ සූදානමකින් පැමිණිය යුතුය-
අප ජීවත් වන සමාජය තුළ කාලය මුදල් වන අයුරු අපූරුය- ටියුෂන් ගුරුවරයා පැයක් හෝ පැය දෙකක් මිල කරන අතර පාසල් ගුරුවරයා මාසික වේතනය සඳහා සතියේ දින පහ කාලච්ඡේදවලට බෙදා තම ඉගැන්වීම් කාර්යය සිදු කරයි- මෙලෙස සෑම වෘත්තියක් සඳහාම සේවකයාගේ වේතනය වෙනුවෙන් ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන කාලය තුළ සේවය සැපයිය යුතු වේ- අප ලබා ගන්නා සේවා සඳහාද අප විසින් මුදල් ගෙවිය යුතු වන්නේ එය ලබාගත් කාල සීමාවට අනුවයි-
රෝගියෙකුගේ ජීවිතය ඉදිරියට පවතිනවාද නැද්ද යන්න තීරණය කරන්නේද ආයු කාල සන්නිවේදනයයි- ශල්‍යකර්මයක් සිදු කිරීමේදී ගත වන කාලය තුළ උපරිම සාර්ථකත්වයක් ලබා ගැනීමට වෛද්‍යවරු වෙහෙසී කටයුතු කරයි- ප්‍රවාහන සේවයේදීද මගියාගේ කාලය ඉතිරි කර ගැනීම හා නියමිත වේලාවට බස් රථය, දුම්රිය හෝ ගුවන් යානය නියමිත ස්ථානයට ලඟා වීමට කටයුතු කළ යුතුය- නමුත් අද වන විට පෞද්ගලික අරමුණු වෙනුවෙන් ඇතැම් බස් රියදුරන් හා කොන්දොස්තරවරුන් ලාභ අපේක්ෂාවෙන් මගීන්ගේ වටිනා කාලය මහ මඟ තුළ අපතේ යනු දැකිය හැකිය- මාර්ගවල ඇති වන වාහන තදබදයත් මේ සඳහා හේතු වේ- පොදු ගමනාගමන සේවා තුළ අපතේ යන මගියාගේ කාලය යනු රටේ සංවර්ධනයට යොදා ගත යුතු වටිනා කාලයකි- යළි එම කාලය ලබා ගැනීමේ අවස්ථාව උදා වන්නේ නැත-
ලංකාවේ වෙළඳ ව්‍යාපාර ක්ෂේත්‍ර තුළ වැඩ කරන ජනතාවගේ ශ්‍රමය සේවය කරන කාලය තුළ උපරිම ලෙස යොදා ගනු ලබන ආකාරයක් නම් දැකිය හැකිය- විශේෂයෙන් කර්මාන්ත ශාලා, වැඩ බිම් තුළ සේවය කරන්නන්ගේ ශ්‍රමය පැය ගණනක් පුරා එක ලෙස ලබා ගන්නට කටයුතු කරන අතර අවම කාළයකින් උපරිම සේවාවක් - ශ්‍රමයක් ලබා ගන්නට උත්සහ කරයි- පෞද්ගලික අංශවල දියුණුවට එක් හේතුවක් ලෙසද මෙය සඳහන් කළ හැකිය- මෙම කරුණ බොහෝ විට රාජ්‍ය අංශය හා පෞද්ගලික අංශය තුළ දෙයාකාරයකින් දැකිය හැකිය- ඇතැම් ආයතන, දෙපර්තමේන්තු, මණ්ඩල, සභා තුළ සේවය කරන ඇතැම් නිලධාරීන් තම වැඩ කොටස නියමාකාරයෙන් සිදු නොකර බොහෝ වේලා කල් මරමින් වැඩි කාලයක් යොදා ගනිමින් නිවාඩු ලබා ගැනීමට වේලාසනින් නිවස බලා යාමට උනන්දුවෙන් කටයුතු කරනු දැකිය හැකිය- එමගින් සේවා ලබා ගැනීමට පැමිණෙන ජනයාගේද කාලය නාස්ති වීම නිරායාසයෙන්ම සිදුවේ-
අපේ සමාජයේ ඇති ප්‍රකට කියමනක් වන ගිය නුවණ ඇතුන් ලවා වත් අද්දවා ගත නොහැකි මෙන් ගෙවුණු කාලය යළි කෙසේ හෝ කෙදිනක හෝ නැවත ලබා ගත නොහැකිය- එබැවින් අප මෙතෙක් ජීවිතයේ ප්‍රයෝජනයක් නොගෙන අපතේ දමා ඇති කාලය මිනිය නොහැකිය- නැවත එම කාලය ලබා ගැනීමටද නොහැකි වන අතර කළ යුත්තේ අද පටන් ඉදිරියට කාලය නිසි පරිදි කලමනාකරණය කර ගනිමින් සාර්ථක ජීවිතයක් ගොඩනගා ගැනීමයි-
සෑම තැනකදීම සෑම අවස්ථාවකදීම කාලය අපතේ හැරීම යනු තම පෞද්ගලික ජීවිතය, පවුල, සමාජය, රට ආපස්සට යාමකි- නිසි කාල කලමනාකරණයක් කාලය ආරක්ෂා කර ගැනීමක් නොමැති තැන දියුණුවක් සංවර්ධනයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක- තම වැටුපට සරිලන පරිදි පමණක් නොව තමාට හැකි උපරිමයෙන් සේවය කරන ආයතනයට, සමාජයට, රටට සේවය කිරීම අප සැමගේම යුතුකමකි-
කාලය නිහඬ සන්නිවේදනයකි- පුද්ගලයෙක්, සමාජයක්, ජාතියක් නැඟී සිටින්නේ - ප්‍රගතියට පත්වන්නේ කාලය නමැති නිහඬ එහෙත් ප්‍රබල සන්නිවේදන ක්‍රියාදාමය තුළිනි-
සුවිනි ඉන්දීවරී හෙට්ටිආරච්චි
Watina lipiyak... ❤️❤️❤️
ReplyDeleteGood job suvi
ReplyDeleteWatinawa kalayaaa
ReplyDelete